Getting from (PM)2.5 to Zero: The Cost and the Impact of Air Pollution (Thai)

Roadshow Recap from Session Stop #3, September 9

การแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศนี้ เราอาจจะต้องกลับมาคิดหรือเปล่าว่าเรากำลังสร้างผลกระทบที่เกิดขึ้นจากมาตรการต่างๆอยู่ ดังนั้นเราควรจะต้องเข้าใจบริบทของตัวพื้นที่ให้ได้มากขึ้นในการแก้ปัญหา

- รศ.ดร.วิษณุ อรรถวานิช

ต่อเนื่องจากประเด็นของภาคเหนือ คุณศุภกร ศิริสุนทร ผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่มอากาศสะอาดเพื่อคนขอนแก่น ก็ได้ร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์จากมุมมองของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเฉพาะในจังหวัดขอนแก่น ที่เริ่มจะเห็นผลกระทบที่รุนแรงจากปัญหามลพิษทางอากาศในช่วง 2–3 ปีที่ผ่านมา ซึ่งก่อให้เกิดความตื่นตัวจากชาวขอนแก่นมากขึ้น จึงเกิดการรวมกลุ่มกันของประชาชนในพื้นที่เพื่อมาพูดคุยและหาทางแก้ปัญหาร่วมกันภายใต้ชื่อ กลุ่มอากาศสะอาดเพื่อคนขอนแก่น โดยมีสมาชิกทั้งจากภาคประชาสังคม สื่อมวลชน และ NGO ในพื้นที่มาร่วมขับเคลื่อนการแก้ปัญหากันอย่างจริงจัง

การพยายามพัฒนาเป็น Smart City ของเมืองขอนแก่น ก่อนหน้านี้มีประเด็นเรื่องสิ่งแวดล้อมค่อนข้างน้อย หลักๆจะเป็นการพูดถึงเรื่องของเศรษฐกิจและการคมนาคมมากกว่า เราจึงรู้สึกว่าเราต้องผลักดันเรื่องของสิ่งแวดล้อมให้ถูกพูดถึงมากขึ้นในเวที Smart City นี้

- คุณศุภกร ศิริสุนทร

อาจารย์สุภา มนูญศักดิ์ อีกหนึ่งผู้ร่วมก่อตั้งกลุ่มอากาศสะอาดเพื่อคนขอนแก่น ได้เสริมจากคุณศุภกรในประเด็นการศึกษาเพื่อพัฒนาท้องถิ่น ซึ่งเดิมได้เน้นการส่งเสริมการศึกษาเพื่อแก้ปัญหาเรื่องคุณภาพน้ำและการจัดการขยะที่อยู่คู่กับเมืองขอนแก่นมายาวนาน จนกระทั่งช่วง 3 ปีที่ผ่านมาที่ได้พบเห็นปัญหาคนป่วยจากโรคระบบทางเดินหายใจในพื้นที่มากขึ้น ทำให้ปัญหามลพิษมีความเป็นรูปธรรมมากขึ้นและเริ่มมีการบรรจุเรื่องสิ่งแวดล้อม เช่น ยุทธศาสตร์ Low-Carbon City เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของนโยบายเทศบาลนครขอนแก่นด้วย

โรงเรียนหลายแห่งยังไม่ตื่นตัวในเรื่องของการปกป้องเด็ก เด็กควรจะได้รับสิทธิที่เมื่อเกิดมาแล้วจะได้อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่สะอาด แม้จะไม่สะอาดเต็มที่แต่ก็ต้องไม่ทำร้ายสุขภาพเขา ครูผู้จัดการศึกษาและผู้บริหารโรงเรียน ต้องมีความเข้าใจในเรื่องนี้ และต้องมีนโยบายที่ชัดเจนและต่อเนื่อง

- อาจารย์สุภา มนูญศักดิ์

จากภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การเสวนาก็ได้ย้ายมาสู่ภาคกลาง โดยคุณ Vijo Varghese ผู้ร่วมก่อตั้งพื้นที่อนุรักษ์สัตว์ป่ากาญจนบุรี มาร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์การสร้างความตระหนักรู้เรื่องปัญหามลพิษทางอากาศกับผู้นำและสมาชิกชุมชนในพื้นที่จังหวัดกาญจนบุรี ที่เดิมไม่เคยรู้จักคำว่า ดัชนีคุณภาพอากาศ หรือ Air Quality Index เลย รู้แต่เพียงว่า วันไหนที่มองไม่เห็นภูเขา วันนั้นอากาศไม่ดีแล้ว

การกำหนดทิศทางของประเทศในด้านสิ่งแวดล้อม โดยคงเรื่อง GDP เป็นเป้าหมายหลัก เป็นแนวคิดที่ไม่ถูกต้อง เพราะทำให้ไม่มีการมองถึงความพร้อมในโครงสร้างพื้นฐานรองรับ จำเป็นต้องปรับวิธีคิดกันใหม่

- Vijo Varghese

ปิดท้ายการเสวนาด้วยปัญหาจากภาคใต้ โดย ศ.ดร.พีระพงศ์ ทีฆสกุล ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยมลพิษทางอากาศและผลกระทบต่อสุขภาพ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ได้กล่าวถึงปัญหามลพิษในประเทศไทยว่าเป็นเสมือนหนึ่งเทศกาลประจำชาติ ยาวตลอดทั้งปี เริ่มจากช่วงฤดูหนาวต้นปีในภาคกลาง ไปสู่ช่วงการเผาไร่เก็บเกี่ยวผลผลิตช่วงฤดูแล้งในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตามด้วยปัญหามลพิษข้ามพรมแดน (Trans-Boundary Haze) ในช่วงฤดูฝนที่ภาคใต้ ที่ถึงแม้จะได้รับการขนานนามว่าเป็นภูมิภาคที่อากาศสะอาดที่สุดแห่งหนึ่ง แต่ก็ยังได้รับผลกระทบเรื่องมลพิษไม่น้อย โดยเฉพาะจากการเผาป่าพรุในประเทศอินโดนีเซีย ซึ่งในบางครั้ง ด้วยทิศทางลมและอากาศที่แห้งแล้ง ก็นำเอาหมอกควันพิษข้ามจากเกาะสุมาตรามาถึงประเทศไทยได้ในเวลาเพียงไม่กี่วัน

รากเหง้าของปัญหาคือปัญหาปากท้อง เพราะฉะนั้นการแก้ปัญหาต้องแก้ตรงจุดนั้น โดยต้องมีนโยบายให้คนอยู่กับทรัพยากร และใช้ทรัพยากรประกอบอาชีพที่ดีโดยไม่ทำลายได้ ถ้าคนอยู่ดีกินดีแล้ว คนก็คงไม่เผาป่าเผาไร่ แต่ถ้าปัญหาปากท้องไม่ได้รับการแก้ไข อย่างไรเสียปัญหามลพิษจากการเผาก็ยังคงอยู่

- ศ.ดร.พีระพงศ์ ทีฆสกุล

การแลกเปลี่ยนประเด็นปัญหามลพิษจากภูมิภาคต่างๆ ทำให้เห็นได้ชัดถึงความซับซ้อนของปัญหาและความจำเป็นของการแก้ไขในระดับนโยบายประเทศ ซึ่งเป็นสิ่งที่ เครือข่ายอากาศสะอาด ได้ดำเนินการมาระยะเวลาหนึ่ง ผ่านการผลักดัน ร่าง พรบ. กำกับดูแลการจัดการอากาศสะอาดเพื่อสุขภาพแบบบูรณาการ (ติดตามรายละเอียดกระบวนการได้ที่นี่) ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการรวบรวมรายชื่อประชาชนไทยที่สนใจสนับสนุนให้ครบ 10,000 รายชื่อ เพื่อนำส่งร่าง พรบ. ดังกล่าวเข้าสู่การพิจารณาโดยรัฐสภา สำหรับประชาชนไทยที่สนใจจะสนับสนุน สามารถดูรายละเอียดวิธีการได้ที่นี่

--

--

We are a self-organized, citizen-driven project focused on humanity’s big challenges\\ circulardesignlab.org \\ @circular_lab

Get the Medium app

A button that says 'Download on the App Store', and if clicked it will lead you to the iOS App store
A button that says 'Get it on, Google Play', and if clicked it will lead you to the Google Play store
Circular Design Lab

We are a self-organized, citizen-driven project focused on humanity’s big challenges\\ circulardesignlab.org \\ @circular_lab